
جمعیت ایران و پیری جمعیت در سالهای آینده از مهمترین موضوعاتی است که در رسانهها و محافل مختلف مورد بحث است. کاهش نرخ باروری و در نتیجه کاهش سرعت رشد جمعیت و در نهایت رشد منفی جمعیت باعث نگرانی بسیاری از کارشناسان و صاحبنظران شده است. با توجه روند کنونی کشور در دهههای آتی جمعیت کشور رو به پیری می رود، اما وضعیت صندوقهای بازنشستگی و سهم بالای هزینههای درمان باعث شده که کارشناسان زنگ خطر جمعیتی را به صدا در آوردند.
پیش بینیهای جمعیتی بر اساس سناریوهای مختلف از وضعیت باروری، مهاجرت و … صورت میگیرد. مرکز آمار ایران بر اساس چند سناریو جمعیت ایران را تا سال 1415 پیش بینی کرده است که وضعیت کشور نشان میدهد در حال حاضر بدترین سناریو برای کاهش نرخ باروری در کشور در حال وقوع است. عوامل مختلف اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی باعث کاهش نرخ رشد جمعیت میشود که در ایران شرایط حاد اقتصادی در دهههای اخیر و تغییرات وسیع فرهنگی و اجتماعی، آینده غیر روشن، شرایط جغرافیایی و کمبود منابع آبی و ظرفیت زیستی کشور از مهمترین عوامل آن میباشند.
روند رشد جمعیت ایران
جمعیت ایران در طول تاریخ روندی رو به رشد داشته است. در سال ۱۲۶۰ شمسی، جمعیت کشور تنها ۷.۵ میلیون نفر بود، اما بر اساس آخرین آمار منتشر شده توسط مرکز آمار ایران، جمعیت ایران در پایان سال ۱۴۰۳ از مرز ۸۶ میلیون نفر گذشت و در سال ۱۴۰۴ به ۸۶ میلیون و ۶۵۲ هزار نفر رسید. در نتیجه نرخ رشد جمعیت ایران در بین سالهای 1395 تا 1404 به 0.89 درصد رسیده در حالیکه این نرخ در بین سالهای 1390 تا 1395 معادل 1.2 درصد بوده است.
ایران با داشتن حدود ۱ درصد از جمعیت جهان، هفدهمین کشور پرجمعیت دنیا محسوب میشود. کشورهایی مانند ترکیه و آلمان با جمعیتی نزدیک به ۸۴ میلیون نفر، در رتبههای بعدی قرار دارند.
بر اساس سرشماریهای انجام شده، جمعیت ایران در سال ۱۳۳۵ حدود ۱۸ میلیون و ۹۵۵ هزار نفر بود. این رقم تا سال ۱۳۵۷ به بیش از ۳۶ میلیون نفر افزایش یافت. پس از انقلاب اسلامی، نرخ رشد جمعیت به طور چشمگیری افزایش پیدا کرد و از ۲.۷۱ درصد در سال ۱۳۵۵ به ۳.۹۱ درصد در سال ۱۳۶۵ رسید. این رشد سریع باعث شد جمعیت کشور در سال ۱۳۶۵ به ۴۹ میلیون نفر برسد. با این حال، از دهه ۱۳۶۵ به بعد، نرخ رشد جمعیت روند کاهشی به خود گرفت. پیشبینیها نشان میدهد که این نرخ تا سال ۱۴۱۵ به ۰.41 درصد کاهش خواهد یافت. در نتیجه، جمعیت ایران در سال ۱۴۱۵ به حدود ۹1 میلیون نفر خواهد رسید.
در حالی که در سال 1404 سالمندان 8 درصد جمعیت ایران را تشکیل میدهند در سال 1415 به 11.5 درصد میرسد. لذا تقویت صندوقهای بازنشستگی، کاهش سهم درمان سالمندان، خدمات بهداشتی و درمانی، خدمات مراقبتی و … از مسائل مهمی است که از کنون باید برای آن برنامه ریزی کرد. با بررسی آمار و پیشبینیها، میتوان گفت جمعیت ایران همچنان رو به افزایش است، اما با سرعتی کندتر از گذشته. این موضوع لزوم برنامهریزی دقیق و بلندمدت برای مدیریت چالشهای آینده را بیش از پیش آشکار میکند.
اگر به دنبال اطلاعات دقیق و جامع درباره جمعیت، خانوار، وقایع حیاتی (تولد، وفات، ازدواج، طلاق) و سایر دادههای مرتبط هستید، بخش:جمعیت و مهاجرت/جمعیت و خانوار منبعی قابل اعتماد و کامل برای شماست. این بخش اطلاعات تاریخی را از سال ۱۲۶۰ شمسی تاکنون در اختیار کاربران قرار میدهد و به شما امکان میدهد تا روند تغییرات جمعیتی و اجتماعی ایران را به طور دقیق بررسی کنید.